Skip to main content

European Education Area

Quality education and training for all

Wielojęzyczność jako kompetencja kluczowa

Zgodnie z zaleceniem Rady w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie, opracowanym przez państwa członkowskie, wielojęzyczność jest jedną z ośmiu kompetencji kluczowych niezbędnych do rozwoju osobistego, zdrowego i zrównoważonego trybu życia, aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i integracji w społeczeństwie.

Mimo to wciąż jeszcze zbyt wielu młodych absolwentów szkół w Europie nie zna żadnego języka obcego w stopniu, który umożliwiałby im wykorzystanie go w pracy.

Badanie umiejętności językowych przeprowadzone w latach 2011-2012  (w 14 krajach UE) wykazało, że:

  • 42 proc. 15-latków, którzy wzięli udział w badaniu, osiągnęło poziom samodzielności w posługiwaniu się pierwszym językiem obcym (poziom B1/B2 europejskiego systemu opisu kształcenia językowego)
  • 25 proc. osiągnęło ten poziom w drugim języku obcym
  • 14 proc. uczniów nie miało nawet podstawowej znajomości jednego języka obcego.

Z tego powodu UE uznała za priorytet poprawę jakości nauczania i nauki języków obcych od najmłodszych lat. 22 maja 2019 r. ministrowie edukacji krajów UE przyjęli  zalecenie Rady w sprawie kompleksowego podejścia do nauczania i uczenia się języków.

O tym, jak ważna jest wczesna nauka języków, mówi również zalecenie Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem.   

Lepsze kompetencje językowe

Strategia poprawy nauczania języków na poziomie UE została przedstawiona w zaleceniu Rady w sprawie kompleksowego podejścia do nauczania i uczenia się języków. W tym zaleceniu państwa członkowskie zgodnie postanowiły:

  • wspierać nauczanie języków aż do zakończenia obowiązkowej edukacji, pomagając młodym ludziom w opanowaniu co najmniej jednego innego języka europejskiego oprócz ich języka/-ów nauczania w szkole
  • zachęcać do opanowania dodatkowego (trzeciego) języka na poziomie umożliwiającym płynne komunikowanie zgodnie z europejskim systemem opisu kształcenia językowego (CEFR) Rady Europy
  • promować kształtowanie kompleksowego podejścia do poprawy jakości nauczania i nauki języków na poziomie krajowym, regionalnym, lokalnym oraz na poziomie poszczególnych szkół
  • wprowadzać do kształcenia i szkolenia koncepcję świadomości językowej, która stanowi integracyjne ramy nauczania języków, z uwzględnieniem umiejętności językowych osób uczących się
  • zapewnić coraz większej liczbie nauczycieli języków obcych możliwości uczenia się i studiowania za granicą
  • określić i promować innowacyjne, integracyjne i wielojęzyczne metody nauczania przy użyciu unijnych narzędzi i platform, takich jak europejska platforma internetowa dla szkół School Education Gateway czy eTwinning.

Dokument roboczy służb Komisji przedstawia naukowe i faktyczne tło założeń zalecenia.

Klasy wielojęzyczne

Dzięki migrującym dzieciom inni uczniowie w klasie mogą mieć kontakt z innymi językami. Jest to potencjalny atut zarówno dla samych uczniów, jak i dla szkoły i społeczeństwa.

W całej UE niemal 10 proc. wszystkich uczniów uczy się w języku, który nie jest ich językiem ojczystym (odsetek ten różni się w zależności od państwa członkowskiego – od 1 proc. w Polsce do 40 proc. w Luksemburgu). 

Nasuwa się pytanie, jak najlepiej wykorzystać potencjał tkwiący w  różnorodności językowej UE. Istnieją dowody na to, że dzieci z migrujących rodzin zwykle osiągają słabsze wyniki w nabywaniu podstawowych umiejętności niż ich rówieśnicy. 

Szkoły muszą dostosować swoje metody nauczania, tak aby kwestia różnych środowisk językowych i kulturowych dzieci była traktowana w sposób pozytywny, co pozwoli uczniom rozwijać w pełni swój potencjał.

Tematykę różnorodności językowej w szkołach, wielojęzycznych klas i budowania świadomości językowej na etapie szkolnym włączono do nowej inicjatywy Drogi do sukcesów w szkole.

 

Strony na podobny temat