Il-litteriżmu diġitali qatt ma kien importanti daqs kemm hu llum f’dinja li kulma tmur aktar qed issir diġitali.

Ix-xenarju tal-media u tal-informazzjoni li qed jinbidel b’rata mgħaġġla, flimkien man-numru kbir ta’ pjattaformi tal-media online u sorsi ta’ informazzjoni, jirrikjedi li n-nies mhux biss ikunu kunfidenti, iżda wkoll infurmati u kritiċi fid-dinja diġitali.

Il-litteriżmu diġitali u l-isfidi tad-diżinformazzjoni

Fi żminijiet ta’ kriżi, l-isfidi relatati mat-tixrid tad-diżinformazzjoni u l-kontenut dannuż jiżdiedu, u dan ipoġġi pressjoni fuq id-demokraziji tagħna u l-benesseri tal-individwi.

Fi stħarriġ tal-Ewrobarometru reċenti, 70% tal-Ewropej li wieġbu qalu li huma jiltaqgħu ma’ aħbarijiet li jemmnu li jirrappreżentaw ħażin ir-realtà jew saħansitra li huma foloz fuq bażi ta’ kuljum.

Fi stħarriġ ieħor (Edelman Trust Barometer, 2020), 74% tar-rispondenti esprimew tħassib dwar il-preżenza ta’ aħbarijiet foloz fil-kuntest tal-pandemija tal-COVID-19.

Fl-2020, dawk li wieġbu għall- Konsultazzjoni Pubblika Miftuħa tal-Kummissjoni Ewropea dwar il-Pjan ta’ Azzjoni għall-Edukazzjoni Diġitali 2021-2027 enfasizzaw li l-ħiliet relatati mal-litteriżmu diġitali, bħall-identifikazzjoni ta’ fatti minn informazzjoni falza, l-immaniġġjar ta’ “informazzjoni eċċessiva” u n-navigazzjoni sikura online, huma rikonoxxuti bħala l-aqwa tliet ħiliet diġitali meħtieġa għas-seklu 21.

L-edukazzjoni u t-taħriġ għandhom rwol kruċjali x’jaqdu biex iċ-ċittadini jiġu mgħammra bil-ħiliet ta’ ħsieb kritiku meħtieġa biex jeżerċitaw ġudizzju fid-dinja online, filwaqt li jitqiesu l-fenomeni partikolari tagħha, relatati mal-preżenza ta’ algoritmi, “bżieżaq ta’ informazzjoni” u “kmamar tal-eku”.

Sabiex jiġi żgurat l-iżvilupp effettiv tal-litteriżmu diġitali u l-indirizzar tad-diżinformazzjoni permezz tal-proċess tal-edukazzjoni u t-taħriġ, l-għalliema u l-edukaturi jeħtieġ li jiġu appoġġjati aktar bi gwida u eżempji prattiċi.

Attivitajiet ewlenin​

Bħala għajnuna biex jiġu indirizzati dawn l-isfidi, f’Ottubru 2022 il-Kummissjoni varat linji gwida biex jgħinu lill-għalliema u lill-edukaturi jippromwovu l-litteriżmu diġitali u jindirizzaw id-diżinformazzjoni permezz tal-edukazzjoni u t-taħriġ.

Il-linji gwida jipprovdu gwida prattika għall-għalliema u l-edukaturi, inklużi pariri prattiċi u pjanijiet ta’ attività. Huma mfassla għall-għalliema tal-primarja u tas-sekondarja b’għarfien speċjalizzat tal-edukazzjoni diġitali jew mingħajru. Huma akkumpanjati minn rapport finali li jiġbor flimkien is-sejbiet u r-rakkomandazzjonijiet ewlenin tal-Grupp ta’ Esperti.

Il-Linji Gwida u r-Rapport Finali ġew żviluppati bl-appoġġ tal-Grupp informali ta’ esperti tal-Kummissjonili jħaddan flimkien għarfien espert mill-komunità tal-edukazzjoni u tat-taħriġ, mid-dinja akkademika, mix-xandir, mis-settur privat u minn oħrajn.  

Aktar informazzjoni dwar il-Linji Gwida tista’ tinstab fl-iskeda informattiva, fl-infografika u fil-video ta’ spjega hawn taħt.

Riżultati mistennija

• għarfien u tagħrif aħjar tal-pubbliku rigward id-diżinformazzjoni
• fehim usa’ tal-litteriżmu diġitali miksub permezz tal-edukazzjoni u t-taħriġ
• użu responsabbli u sikur tat-teknoloġiji diġitali

Outputs

• Linji gwida biex jgħinu lill-għalliema u lill-edukaturi jippromwovu l-litteriżmu diġitali u jindirizzaw id-diżinformazzjoni permezz tal-edukazzjoni u t-taħriġ.
• Rapport finali tal-grupp ta’ esperti tal-Kummissjoni dwar l-indirizzar tad-diżinformazzjoni u l-promozzjoni tal-litteriżmu diġitali permezz tal-edukazzjoni u t-taħriġ

Skeda taż-żmien

• Ottubru 2021 - Lulju 2022 - laqgħat tal-grupp ta’ esperti tal-Kummissjoni
• Ottubru 2022 - pubblikazzjoni tal-linji gwida u r-rapport finali tal-grupp ta’ esperti

Finanzjament

Din l-azzjoni hija ffinanzjata mill-programm Erasmus+tal-UE.

Ikkuntattjana

Jekk tixtieq tkun taf aktar dwar din l-azzjoni, tista’ tikkuntattjana b’email fuq EAC-DIGITALEDUCATION@ec.europa.eu.

Segwi @EUDigitalEdu fuq Twitter għall-aħħar aħbarijiet u żviluppi dwar din l-azzjoni u l-Pjan ta’ Azzjoni għall-Edukazzjoni Diġitali kollu.