Γιατί είναι σημαντική η πολυγλωσσία;
Το έμβλημα της ΕΕ «Ενωμένη στην πολυμορφία» αντανακλά την θεμελιώδη συμβολή της γλωσσικής πολυμορφίας και της εκμάθησης γλωσσών στο ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Οι γλώσσες ενώνουν τους λαούς, ανοίγουν διόδους πρόσβασης σε άλλες χώρες και τους πολιτισμούς τους και ενισχύουν τη διαπολιτισμική κατανόηση. Η γνώση ξένων γλωσσών συμβάλλει καθοριστικά στην ενίσχυση της απασχολησιμότητας και της κινητικότητας. Επίσης, η πολυγλωσσία βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της ΕΕ.
Η έλλειψη γλωσσικών γνώσεων μπορεί να κοστίσει στις εταιρείες την απώλεια διεθνών συμβάσεων, ενώ επιπλέον παρεμποδίζει την κινητικότητα δεξιοτήτων και ταλέντων. Ωστόσο, ακόμη και σήμερα πάρα πολλοί Ευρωπαίοι τελειώνουν το σχολείο χωρίς να κατέχουν ικανοποιητικά μια δεύτερη γλώσσα. Για τον λόγο αυτό, η ΕΕ έχει θέσει ως προτεραιότητα τη βελτίωση της διδασκαλίας και της εκμάθησης γλωσσών.
Τι κάνει η ΕΕ για την προώθηση της πολυγλωσσίας;
Στα συμπεράσματα του Συμβουλίου για την πολυγλωσσία και την ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων, τα κράτη μέλη δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν τη συνεργασία στον τομέα της πολυγλωσσίας και να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας γλωσσών στα σχολεία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεργάζεται με τις εθνικές κυβερνήσεις για την επίτευξη ενός φιλόδοξου στόχου - όλοι οι πολίτες να μαθαίνουν τουλάχιστον δύο ξένες γλώσσες και να ξεκινούν την εκμάθηση ξένων γλωσσών από πολύ μικρή ηλικία.
Το όραμα αυτό επιβεβαιώθηκε από τους αρχηγούς κρατών της ΕΕ στο πλαίσιο της πρότασης για τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης. Η στήριξη του στόχου αυτού αντικατοπτρίστηκε περαιτέρω στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2017.
Η Επιτροπή ανταποκρίνεται σε αυτή την έκκληση των κρατών μελών για ενίσχυση του κεντρικού ρόλου της πολυγλωσσίας στο ευρωπαϊκό εγχείρημα με τους εξής τρόπους:
- υλοποίηση των δράσεων που προτείνονται στη σύσταση του Συμβουλίου για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση όσον αφορά τη διδασκαλία και την εκμάθηση γλωσσών, μεταξύ άλλων, μέσω της συνεργασίας με τα κράτη μέλη και κορυφαίους ειδικούς της γλωσσικής εκπαίδευσης, με στόχο τον εκσυγχρονισμό της διδασκαλίας γλωσσών και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς της.
- ενίσχυση της προσπάθειάς της για τεκμηριωμένη χάραξη πολιτικής, η οποία θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της ενωσιακής νομοθεσίας όσον αφορά την παροχή δημόσιων αγαθών, όπως μια συνεκτική, πολυγλωσσική κοινωνία.
Οι δραστηριότητες αυτές υποστηρίζονται μέσω:
- συνεργασίας με το Συμβούλιο της Ευρώπης και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Σύγχρονων Γλωσσών, η οποία εστιάζει στην προώθηση της καινοτομίας στη διδασκαλία γλωσσών. Δεδομένου ότι πολλά εκπαιδευτικά συστήματα δεν χρησιμοποιούν κοινές μεθόδους αξιολόγησης, οι προσπάθειες για τη βελτίωση της διδασκαλίας γλωσσών θα πρέπει να συντονίζονται με την ανάπτυξη σύγχρονων μεθοδολογιών αξιολόγησης.
- Η πρωτοβουλία σύνδεσης γλωσσικών μαθημάτων, δοκιμασιών και εξετάσεων με το κοινό ευρωπαϊκό πλαίσιο αναφοράς (RELANG) εστιάζει στην παροχή βοήθειας σε εκπαιδευτικές αρχές για τη σύνδεση των εξετάσεων γλωσσομάθειας με τα επίπεδα επάρκειας που ορίζονται στο Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες (ΚΕΠΑ). Μια άλλη πτυχή αυτής της συνεργασίας παρέχει στήριξη για πολυγλωσσικές τάξεις, με στόχο να βοηθήσει τους νέους μετανάστες να ενταχθούν και να διαπρέψουν στο σχολείο.
- Συνεργασία με τις γλωσσικές υπηρεσίες των ευρωπαϊκών οργάνων, ιδίως με τη Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης και Διερμηνείας της Επιτροπής, με στόχο να προαχθεί η εκπαίδευση και η κατάρτιση για γλωσσομαθείς.
- Απονομή του Ευρωπαϊκού Σήματος Γλωσσών σε πολίτες και προγράμματα που προωθούν την ανάπτυξη καινοτόμων μεθόδων διδασκαλίας γλωσσών.
Τέλος, το πρόγραμμα Erasmus+ προσφέρει στους νέους ευκαιρίες να βελτιώσουν τις γλωσσικές τους δεξιότητες μέσω της συμμετοχής τους σε προγράμματα σπουδών και κατάρτισης στο εξωτερικό, ενώ επιπλέον στηρίζει την επαγγελματική και εκπαιδευτική κινητικότητα.