Περιλαμβάνει
- την προώθηση της σωματικής και ψυχικής υγείας
- την ανάπτυξη κοινωνικών και συναισθηματικών ικανοτήτων
- την ενίσχυση της ικανότητας των μαθητών και των εκπαιδευτών να κάνουν υγιεινές επιλογές
- τη δημιουργία υποστηρικτικών περιβαλλόντων που προωθούν τις θετικές σχέσεις, τη συνεργασία, τη μάθηση και την προσωπική ανάπτυξη
| Σ’ αυτή τη σελίδα |
|---|
| Τι είναι η ευημερία στο σχολείο; |
| Ποιες είναι οι τρέχουσες προκλήσεις; |
| Πώς αντιμετωπίζει η ΕΕ αυτά τα ζητήματα; |
Τι είναι η ευημερία στο σχολείο;
Η ευημερία ή η θετική ψυχική υγεία είναι μια δυναμική κατάσταση στην οποία τα άτομα είναι ικανά να αξιοποιούν τις δυνατότητές τους, να καλλιεργούν εγγενή ταλέντα, να αναπτύσσουν τις ικανότητες τους και να ανταποκρίνονται στις καθημερινές πιέσεις της ζωής.
Ευημερία στο σχολείο σημαίνει
- ενεργός και ουσιαστική συμμετοχή σε ακαδημαϊκές και κοινωνικές δραστηριότητες
- θετική αίσθηση ταυτότητας, ικανότητα διαχείρισης σκέψεων και συναισθημάτων, αυτοεκτίμηση, αυτοαποτελεσματικότητα και αίσθημα αυτονομίας
- δημιουργία και διατήρηση θετικών και υποστηρικτικών σχέσεων με εκπαιδευτικούς και συνομηλίκους
- αίσθημα ασφάλειας, εκτίμησης και σεβασμού
- αίσθημα του ανήκειν στην τάξη και στο σχολείο τους
Ποιες είναι οι τρέχουσες προκλήσεις;
Επιδείνωση των δεξιοτήτων και της ψυχικής υγείας
Τα τελευταία αποτελέσματα του Προγράμματος Διεθνούς Αξιολόγησης Μαθητών (PISA) του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) δείχνουν ανησυχητική επιδείνωση των βασικών δεξιοτήτων και αυξημένη έκθεση των μαθητών στον εκφοβισμό. Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η ψυχική υγεία των εφήβων σήμερα είναι χειρότερη από αυτή των προηγούμενων γενιών.
Αύξηση των περιστατικών εκφοβισμού
Έρευνες έχουν δείξει ότι ο εκφοβισμός (συμπεριλαμβανομένου του κυβερνοεκφοβισμού) είναι διαδεδομένο φαινόμενο με καταστροφικές συνέπειες για την υγεία και τις ακαδημαϊκές επιδόσεις των εκπαιδευομένων και αυξημένο κίνδυνο πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου.
Εκπαιδευτικοί σε κίνδυνο
Παρατηρείται επίσης αισθητή επιδείνωση της ευημερίας των εκπαιδευτικών [pdf], με αύξηση της επαγγελματικής εξουθένωσης και του άγχους λόγω των νέων προκλήσεων που αντιμετωπίζουν ελλείψει επαρκών πόρων, κατάρτισης και στήριξης. Αυτό μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, την αυτοαποτελεσματικότητα και τις πρακτικές διδασκαλίας. Οι παράγοντες αυτοί αυξάνουν την πιθανότητα εγκατάλειψης του επαγγέλματος.
Πώς αντιμετωπίζει η ΕΕ αυτά τα ζητήματα;
Εφαρμογή ολιστικής σχολικής προσέγγισης
Η ολιστική σχολική προσέγγιση είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για τη στήριξη της ευημερίας των παιδιών και των νέων.
Οι στρατηγικές που χρησιμοποιούν την ολιστική σχολική προσέγγιση αναγνωρίζουν τα σχολεία, τις οικογένειες και τις κοινότητες ως διασυνδεδεμένες οντότητες ενός οικοσυστήματος που επηρεάζει τον εκπαιδευόμενο. Αυτό σημαίνει ότι οι αποφάσεις και οι δράσεις μπορούν να πραγματοποιούνται ταυτόχρονα σε πολλαπλά επίπεδα αυτού του οικοσυστήματος.
Η ολιστική σχολική προσέγγιση ενισχύει επίσης τη συνεργασία μεταξύ του σχολείου, της τοπικής κοινότητας και ενός ευρέος φάσματος ενδιαφερόμενων μερών, όπως:
- δήμοι
- υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας
- οργανώσεις νέων
- ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα
Με τη συμμετοχή όλων των μερών του σχολικού οικοσυστήματος, οι ολιστικές σχολικές προσεγγίσεις μπορούν να αντιμετωπίσουν σύνθετα ζητήματα για τα οποία τα σχολεία ενδέχεται να μην έχουν τη σχετική εμπειρογνωσία. Συχνά τα ζητήματα αφορούν τον χώρο εκτός των σχολικών εγκαταστάσεων και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις
- πολιτισμικές και φυλετικές διακρίσεις
- τραύματα και αρνητικές εμπειρίες της παιδικής ηλικίας
- (κυβερνο)εκφοβισμό και άλλες μορφές βίας
Επιπλέον υλικό
Η πρωτοβουλία «Δρόμοι προς τη σχολική επιτυχία» έχει ως στόχο τη βελτίωση των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων για όλους τους εκπαιδευόμενους, ενώ παράλληλα αναγνωρίζει την αλληλένδετη σχέση ευημερίας και σχολικής επιτυχίας.
Η σειρά των ενημερωτικών δελτίων για τα σχολεία παρουσιάζει τις διάφορες διαστάσεις της προώθησης μιας «ολιστικής συστημικής και σχολικής προσέγγισης» όσον αφορά την ευημερία και την ψυχική υγεία.
Οι κατευθυντήριες γραμμές του 2024 για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους εκπαιδευτές και τους διευθυντές σχολείων, στόχος των οποίων είναι η αντιμετώπιση των θεμάτων ευημερίας και ψυχικής υγείας στο σχολείο, συμπληρώνουν το έργο αυτό. Οι κατευθυντήριες γραμμές, οι οποίες αξιοποιούν τις ευρύτατες γνώσεις και την άμεση εμπειρία της ομάδας εμπειρογνωμόνων, περιλαμβάνουν ένα σύνολο 11 συστάσεων σε συνδυασμό με συμβουλές και εμπνευσμένες πρακτικές για την ανάπτυξη συνολικών και ολοκληρωμένων στρατηγικών. Δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη και τη συμμετοχή των κοινοτήτων πέραν των σχολικών εγκαταστάσεων, ιδίως των οικογενειών, των δήμων και φορέων από άλλους τομείς πολιτικής, όπως η υγεία.