Dlaczego kształcenie dorosłych jest ważne?
Dorośli kształcą się z najróżniejszych powodów:
- aby zwiększyć swoje szanse na rynku pracy
- aby rozwijać się zawodowo i prywatnie
- aby wyrobić sobie określone umiejętności, na przykład krytycznego myślenia.
Edukacja dorosłych zwiększa spójność społeczną i wspiera aktywną postawę obywatelską, a także sprzyja konkurencyjności przedsiębiorstw i gospodarek europejskich.
Odbudowa po pandemii COVID-19 oraz ekologiczna i cyfrowa transformacja przyspieszyły zmiany w sposobie życia, uczenia się i pracy. Europejczycy muszą uaktualniać swoją wiedzę, swoje umiejętności i kompetencje, aby wypełnić lukę między kształceniem i szkoleniem a wymogami szybko zmieniającego się rynku pracy.
Kształcenie dorosłych wskazano jako jeden z obszarów priorytetowych europejskiego obszaru edukacji na lata 2021–2030.
Jak UE wspiera edukację dorosłych?
Europejski filar praw socjalnych
Prawo do kształcenia, szkolenia i uczenia się przez całe życie zapisane jest w Europejskim filarze praw socjalnych (zasada 1)
Zgodnie z jednym z głównych celów planu działania na rzecz Europejskiego filaru praw socjalnych do 2030 r. 60 proc. wszystkich dorosłych powinno co roku uczestniczyć w szkoleniach. Zbyt mało Europejczyków podejmuje regularną naukę po zakończeniu kształcenia wstępnego.
Za sprawą działań i inicjatyw na szczeblu europejskim instytucje krajowe i osoby prywatne otrzymują wsparcie, dzięki czemu zwiększa się poziom uczestnictwa dorosłych w działaniach związanych z kształceniem i szkoleniem. Takie działania i inicjatywy mogą promować metody reagowania na wyzwania w dziedzinie kształcenia dorosłych oraz umożliwiać sprawniejszą wymianę wiedzy i doświadczeń między różnymi krajami.
Dowiedz się więcej o Europejskim filarze praw socjalnych
Europejski program na rzecz umiejętności
Europejski program na rzecz umiejętności służący zrównoważonej konkurencyjności, sprawiedliwości i odporności społecznej obejmuje ambitne działania mające pomóc obywatelom rozwijać ich umiejętności przez całe życie.
Wnioski dotyczące zaleceń Rady w sprawie indywidualnych rachunków szkoleniowych i mikropoświadczeń na rzecz uczenia się przez całe życie i szans na zatrudnienie są dwoma z dwunastu działań przewodnich zapowiedzianych w europejskim programie na rzecz umiejętności.
Łącznie wnioski te mają służyć wspieraniu kultury uczenia się przez całe życie oraz zwiększeniu dostępności i wartości uczenia się.
Dowiedz się więcej o europejskim programie na rzecz umiejętności
Rezolucja Rady w sprawie nowej europejskiej agendy w zakresie uczenia się dorosłych
W przyjętej 29 listopada 2021 r. przez Radę Unii Europejskiej rezolucji dotyczącej nowej europejskiej agendy w zakresie uczenia się dorosłych podkreślono potrzebę znacznego zwiększenia udziału dorosłych w uczeniu się formalnym, pozaformalnym i nieformalnym.
W nowej europejskiej agendzie przedstawiono wizję rozwoju kształcenia dorosłych w Europie do 2030 r. w następujących pięciu obszarach priorytetowych:
- zarządzanie kształceniem dorosłych – z naciskiem na strategie krajowe obejmujące całą administrację rządową i partnerstwa z zainteresowanymi stronami
- oferta w zakresie uczenia się przez całe życie i jej wykorzystanie przy zapewnieniu zrównoważonego finansowania
- dostępność i elastyczność, aby dostosować się do potrzeb osób dorosłych
- jakość, sprawiedliwość, włączenie i sukces w uczeniu się dorosłych – ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju zawodowego kadry uczenia osób dorosłych, mobilności zarówno osób uczących się, jak i kadry pedagogicznej, zapewniania jakości i aktywnego wspierania grup defaworyzowanych
- transformacja ekologiczna i transformacja cyfrowa oraz związane z nimi umiejętności.
Poradnictwo zawodowe
Poradnictwo zawodowe to usługi, które pomagają osobom w każdym wieku zarządzać ich karierą i dokonywać ważnych wyborów dotyczących edukacji, szkolenia i zawodu.
Skłaniają do refleksji nad własnymi ambicjami, zainteresowaniami, kwalifikacjami, umiejętnościami i talentami, a także pozwalają nakreślić związek między tym, kim jesteśmy, a tym, kim możemy się stać, zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym.
Komisja Europejska współpracuje z Europejskim Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego (Cedefop) w ramach sieci CareersNet, aby wspierać poradnictwo zawodowe w państwach członkowskich.
Zlecone przez Komisję badanie „Polityka i praktyki z zakresu poradnictwa przez całe życie w UE: trendy, wyzwania i możliwości” (2020) ma na celu zapewnienie osobom prywatnym, niezależnie od ich wieku i etapu kariery, wsparcia w rozwoju kariery zawodowej. Zawarte w badaniu zalecenia okazały się szczególnie aktualne w obliczu pandemii, rosnącego poziomu bezrobocia i konieczności wykazania się innowacyjnością w celu utrzymania zdolności do zatrudnienia.
Grupa robocza ds. kształcenia dorosłych
W kontekście ram strategicznych europejskiego obszaru edukacji na lata 2021–2025 ustanowiono nową grupę roboczą złożoną z ekspertów z państw członkowskich zajmującą się kształceniem dorosłych.
Grupa ta będzie wspomagać państwa członkowskie w realizacji unijnej wizji europejskiego obszaru edukacji, a także osiąganiu celów i priorytetów oraz podtrzymywaniu zasad zawartych w:
- europejskim programie na rzecz umiejętności
- planie działania na rzecz Europejskiego filaru praw socjalnych
- zaleceniu Rady w sprawie kształcenia i szkolenia zawodowego
- zaleceniu Rady w sprawie ścieżek poprawy umiejętności: nowe możliwości dla dorosłych oraz zaleceniu Rady w sprawie kształcenia dorosłych.
Więcej informacji na temat grupy roboczej ds. kształcenia dorosłych
Sieć koordynatorów krajowych ds. kształcenia dorosłych
Sieć koordynatorów krajowych odpowiada za popularyzowanie kształcenia dorosłych w poszczególnych krajach UE, udzielanie porad politycznych i wsparcia politycznego oraz gromadzenie i rozpowszechnianie najlepszych praktyk wśród organów krajowych.
Informacje o sieci koordynatorów krajowych