Κατευθυντήριες γραμμές δεοντολογίας για τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης και δεδομένων στο πλαίσιο της διδασκαλίας και της μάθησης για τους εκπαιδευτικούς
Σήμερα τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) αποτελούν μέρος της καθημερινής μας ζωής. Καθώς τα συστήματα αυτά εξακολουθούν να εξελίσσονται και η χρήση δεδομένων αυξάνεται, είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε καλύτερα τον αντίκτυπό τους στον κόσμο που μας περιβάλλει, μεταξύ άλλων στην εκπαίδευση και την κατάρτιση.
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει μεγάλες δυνατότητες να μεταμορφώσει την εκπαίδευση και την κατάρτιση των μαθητών, των εκπαιδευτικών και του σχολικού προσωπικού. Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να συμβάλει στη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, να αντισταθμίσει τις μαθησιακές δυσκολίες και να στηρίξει τους εκπαιδευτικούς με διαφοροποιημένη ή εξατομικευμένη μάθηση μέσω εφαρμογών εκμάθησης γλωσσών, εργαλείων μετατροπής κειμένου σε ομιλία, καθοδήγησης των εκπαιδευόμενων με βάση την τεχνητή νοημοσύνη και άλλων μέσων.
Επομένως, υπάρχει αυξανόμενη ανάγκη οι ερευνητές, οι εκπαιδευτές και οι σπουδαστές να έχουν βασικές γνώσεις για την τεχνητή νοημοσύνη και τη χρήση δεδομένων, ώστε να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν αυτήν την τεχνολογία με θετική στάση, κριτικό πνεύμα και δεοντολογικά ορθό τρόπο και να αξιοποιούν πλήρως τις δυνατότητές της.
Στόχοι
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς και τους εκπαιδευτές να κατανοήσουν τις δυνατότητες που έχουν οι εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης και η χρήση δεδομένων στην εκπαίδευση και να αυξήσει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους, θα αναπτύξει κατευθυντήριες γραμμές δεοντολογίας σχετικά με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης και των δεδομένων στη διδασκαλία και τη μάθηση.
Η Επιτροπή θα στηρίξει επίσης σχετικές δραστηριότητες έρευνας και καινοτομίας μέσω του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» και θα αναπτύξει πρόγραμμα κατάρτισης για ερευνητές και σπουδαστές σχετικά με τις δεοντολογικές πτυχές της τεχνητής νοημοσύνης και της χρήσης δεδομένων.
Βασικές δραστηριότητες
Η Επιτροπή, για να συμβάλλει στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, εξέδωσε τον Οκτώβριο του 2022 κατευθυντήριες γραμμές δεοντολογίας για τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης και δεδομένων στο πλαίσιο της διδασκαλίας και της μάθησης για τους εκπαιδευτικούς.
Οι κατευθυντήριες γραμμές παρέχουν πρακτική υποστήριξη και καθοδήγηση κυρίως σε εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, είτε έχουν κάποια προηγούμενη εμπειρία όσον αφορά τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης είτε όχι. Οι κατευθυντήριες γραμμές χρησιμοποιούν συγκεκριμένα παραδείγματα και στόχος τους είναι:
- να εξηγήσουν τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται η τεχνητή νοημοσύνη στα σχολεία,
- να βοηθήσουν τους εκπαιδευτικούς να διδάξουν και τους μαθητές και τις μαθήτριες να μάθουν,
- να στηρίξουν συστήματα και διοικητικές διαδικασίες σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα,
- να παρουσιάσουν τις δεοντολογικές παραμέτρους και απαιτήσεις στις οποίες βασίζονται οι κατευθυντήριες γραμμές.
Οι κατευθυντήριες γραμμές και η σύνοψη καταρτίστηκαν με την υποστήριξη άτυπης ομάδας εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής, με μέλη από τον χώρο της εκπαίδευσης και την πανεπιστημιακή κοινότητα. Καθ’ όλη τη διάρκεια της προπαρασκευαστικής φάσης της έκθεσης και των κατευθυντήριων γραμμών πραγματοποιήθηκαν διαβουλεύσεις με την κοινότητα eTwinning (ομάδα έρευνας και εστίασης) και την ομάδα εργασίας για τη μάθηση, την κατάρτιση και την αξιολόγηση στην ψηφιακή εκπαίδευση (DELTA), καθώς και με διάφορες άλλες Γενικές Διευθύνσεις της Επιτροπής, περιλαμβανομένου του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC).
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές μπορείτε να βρείτε στο ενημερωτικό δελτίο, το ενημερωτικό γράφημα και το σύντομο επεξηγηματικό βίντεο παρακάτω.
Περαιτέρω δραστηριότητες στο πλαίσιο αυτής της δράσης
Άλλες δραστηριότητες στο πλαίσιο της δράσης 6 περιλαμβάνουν:
- στήριξη σχετικών δραστηριοτήτων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», μεταξύ άλλων:
- της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων για κατάρτιση — «HORIZON-WIDERA-2021-ERA-01-91: διασφάλιση της αξιοπιστίας και της εμπιστοσύνης στην ποιότητα της εμπειρογνωσίας όσον αφορά τη δεοντολογία της έρευνας στο πλαίσιο νέων/αναδυόμενων τεχνολογιών»
- της πρόσκλησης υποβολής προσφορών για διευρυμένη πραγματικότητα στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.
Αναμενόμενα αποτελέσματα/παραδοτέα
- προώθηση της δεοντολογικής χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης και των δεδομένων για τη διδασκαλία και τη μάθηση
- βελτίωση των δεξιοτήτων και των γνώσεων πανεπιστημιακών φοιτητών και ερευνητών όσον αφορά τον «δεοντολογικά ορθό σχεδιασμό της τεχνητής νοημοσύνης» και στόχος 45 % όσον αφορά τη συμμετοχή γυναικών στις δραστηριότητες κατάρτισης
- ενθάρρυνση της χρήσης διευρυμένης πραγματικότητας στην εκπαίδευση και την κατάρτιση.
Αποτελέσματα
- Κατευθυντήριες γραμμές δεοντολογίας για τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης και δεδομένων στο πλαίσιο της διδασκαλίας και της μάθησης για τους εκπαιδευτικούς
- Σύνοψη της έκθεσης της ομάδας εμπειρογνωμόνων που συνεισέφερε και εκπόνησε τις κατευθυντήριες γραμμές. Η σύνοψη θα είναι σύντομα διαθέσιμη στη γαλλική, τη γερμανική και τη βουλγαρική γλώσσα.
Χρονοδιάγραμμα
- Ιούλιος 2021-Ιούνιος 2022 — συνεδριάσεις της ομάδας εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής
- Οκτώβριος 2022 — εκπόνηση κατευθυντήριων γραμμών δεοντολογίας για τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης και δεδομένων στο πλαίσιο της διδασκαλίας και της μάθησης για τους εκπαιδευτικούς
- Έως το τέλος του 2021 — δημοσίευση της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων «HORIZON-WIDERA-2021-ERA-01-91: διασφάλιση της αξιοπιστίας και της εμπιστοσύνης στην ποιότητα της εμπειρογνωσίας όσον αφορά τη δεοντολογία της έρευνας στο πλαίσιο νέων/αναδυόμενων τεχνολογιών»
- Έως το τέλος του 2021 — δημοσίευση της πρόσκλησης υποβολής προσφορών για διευρυμένη πραγματικότητα (XR) στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.
Χρηματοδότηση
Η δράση αυτή χρηματοδοτείται από τα προγράμματα Erasmus+ και Ορίζων Ευρώπη της ΕΕ.
Επικοινωνία
Εάν ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα για τη δράση αυτή, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη διεύθυνση EAC-DIGITALEDUCATION@ec.europa.eu.
Ακολουθήστε το @EUDigitalEdu στο Twitter για τις τελευταίες ειδήσεις και εξελίξεις σχετικά μ' αυτή τη δράση και ολόκληρο το σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση.