Skip to main content
European Education Area home page European Education Area home page

European Education Area

Quality education and training for all

Πρωτοβουλίες για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση

Η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση προετοιμάζει τα άτομα για εργασία και αναπτύσσει τις δεξιότητες των πολιτών ώστε να παραμένουν απασχολήσιμοι και να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της οικονομίας.

Γιατί είναι σημαντική η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση;

Η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ΕΕΚ) παρέχει στους σπουδαστές βασικές δεξιότητες που στηρίζουν την προσωπική τους εξέλιξη, ενισχύουν την απασχολησιμότητά τους και ενθαρρύνουν την ενεργή συμμετοχή τους στα κοινά. Η ΕΕΚ ενισχύει τις επιδόσεις των επιχειρήσεων, την ανταγωνιστικότητα, την έρευνα και την καινοτομία.

Τα συστήματα ΕΕΚ στην Ευρώπη βασίζονται σε ένα καλά ανεπτυγμένο δίκτυο ενδιαφερομένων μερών του τομέα της ΕΕΚ. Τα δίκτυα αυτά διέπονται από τη συμμετοχή κοινωνικών εταίρων, όπως είναι οι εργοδότες και οι συνδικαλιστικές ενώσεις, σε διάφορα όργανα, για παράδειγμα σε επιμελητήρια, επιτροπές και συμβούλια.

Αρχική επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ΑΕΕΚ)

Η ΑΕΕΚ παρέχεται συνήθως στο επίπεδο της ανώτερης δευτεροβάθμιας και στο επίπεδο της μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, πριν από την είσοδο των σπουδαστών στον επαγγελματικό βίο. Πραγματοποιείται είτε σε σχολικό περιβάλλον (κυρίως στην τάξη) είτε σε εργασιακό περιβάλλον, όπως τα κέντρα κατάρτισης και οι επιχειρήσεις.

Κατά μέσο όρο, το 50 % των νεαρών Ευρωπαίων ηλικίας 15-19 ετών συμμετέχει στην ΑΕΕΚ στο επίπεδο της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ωστόσο, ο εν λόγω μέσος όρος της ΕΕ συγκαλύπτει σημαντικές γεωγραφικές διαφορές ως προς τη συμμετοχή η οποία κυμαίνεται από 15 % έως άνω του 70 %.

Συνεχής ΕΕΚ (ΣΕΕΚ)

Η ΣΕΕΚ παρέχεται μετά την αρχική εκπαίδευση και κατάρτιση ή μετά την είσοδο στον επαγγελματικό βίο. Αποσκοπεί στην αναβάθμιση των γνώσεων, στην παροχή βοήθειας στους πολίτες για την απόκτηση νέων δεξιοτήτων, στην επανεκπαίδευση και στην προαγωγή της προσωπικής και της επαγγελματικής εξέλιξης. Βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην εργασία.

Τι κάνει η ΕΕ στον τομέα της ΕΕΚ;

Η ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης ανάγεται χρονικά στο 2002 και στη διαδικασία της Κοπεγχάγης. Ενισχύθηκε περαιτέρω με την πάροδο των ετών, για παράδειγμα με το ανακοινωθέν της Μπριζ και τα συμπεράσματα της Ρίγας.

Η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση έχει προσδιοριστεί ως τομέας προτεραιότητας για τη συνεργασία στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης για την περίοδο 2021-2030.

Ποιος είναι ο στόχος μας;

Μέσω του Συμβουλίου της ΕΕ τα κράτη μέλη έχουν θέσει ως στόχο, έως το 2025, τουλάχιστον το 60% των πρόσφατων αποφοίτων ΕΕΚ να επωφελείται από μάθηση στον χώρο εργασίας κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισής του.

Συστάσεις του Συμβουλίου του 2020 για την ΕΕΚ

Στις 24 Νοεμβρίου 2020 το Συμβούλιο της ΕΕ εξέδωσε σύσταση για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα. Η σύσταση καθορίζει βασικές αρχές για να εξασφαλιστεί ότι η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση είναι ευέλικτη υπό την έννοια ότι προσαρμόζεται γρήγορα στις ανάγκες της αγοράς εργασίας και παρέχει ευκαιρίες ποιοτικής μάθησης τόσο στους νέους όσο και στους ενήλικες.

Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην αυξημένη ευελιξία της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, στις ενισχυμένες ευκαιρίες μάθησης στον χώρο εργασίας, στη μαθητεία και στη βελτίωση της διασφάλισης της ποιότητας.

Η σύσταση αντικαθιστά επίσης τη σύσταση EQAVET —Ευρωπαϊκή διασφάλιση της ποιότητας στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση— και περιλαμβάνει επικαιροποιημένο πλαίσιο για την EQAVET, με δείκτες ποιότητας και περιγραφικούς δείκτες. Καταργεί την προηγούμενη σύσταση ECVET.

Δήλωση του Osnabrück του 2020

Στις 30 Νοεμβρίου 2020 υπουργοί αρμόδιοι για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση από τα κράτη μέλη της ΕΕ, τις υποψήφιες χώρες και τις χώρες ΕΟΧ–ΕΖΕΣ (Ευρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος – Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών), Ευρωπαίοι κοινωνικοί εταίροι και η Επιτροπή ενέκριναν τη «Δήλωση του Osnabrück του 2020 σχετικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση ως καταλύτη ανάκαμψης και δίκαιης μετάβασης στην ψηφιακή και πράσινη οικονομία». 

Η δήλωση του Osnabrück υποστηρίζεται από ενώσεις παρόχων ΕΕΚ σε ευρωπαϊκό επίπεδο (VET4EU2) και εκπροσώπους φοιτητών ΕΕΚ (OBESSU, Ευρωπαϊκό Δίκτυο Μαθητευομένων). 

Καθορίζει νέες δράσεις πολιτικής για την περίοδο 2021-2025 οι οποίες συμπληρώνουν τη σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα: 

  • προώθηση της ανθεκτικότητας και της αριστείας μέσω ποιοτικής, συμπεριληπτικής και ευέλικτης ΕΕΚ, 
  • διαμόρφωση νέας αντίληψης για τη διά βίου μάθηση με έμφαση στη σημασία της ΣΕΕΚ και της ψηφιοποίησης, 
  • προώθηση της βιωσιμότητας της ΕΕΚ, 
  • ανάπτυξη ενός Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και της διεθνούς ΕΕΚ.

Η συμβουλευτική επιτροπή επαγγελματικής κατάρτισης ενέκρινε γνωμοδότηση σχετικά με το μέλλον της ΕΕΚ, η οποία θα συμβάλλει στην πολιτική της Επιτροπής μετά το 2020.

Στρατηγικό πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης

Ως μέρος του στρατηγικού πλαισίου του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης για την περίοδο 2021-2030 συστάθηκε ομάδα εργασίας για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και την πράσινη μετάβαση, καθώς και υποομάδα της ομάδας για τα σχολεία που επικεντρώνεται στην εκπαίδευση για την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Οι ομάδες θα ενθαρρύνουν την αμοιβαία μάθηση και την ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών.

 

Σχετικό περιεχόμενο