Skip to main content

European Education Area

Quality education and training for all

Kompetencje kluczowe i umiejętności podstawowe

Dlaczego kompetencje kluczowe i umiejętności podstawowe mają duże znaczenie?

Każdy ma prawo do kształcenia, szkolenia i uczenia się przez całe życie, które mają charakter włączający, spełniają kryteria wysokiej jakości oraz służą nabywaniu kompetencji kluczowych i umiejętności podstawowych. Tego rodzaju kompetencje i umiejętności są warunkiem samorealizacji i rozwoju osobistego oraz zwiększenia szans na rynku pracy, a także kluczem do włączenia społecznego i aktywnej postawy obywatelskiej.

Dane zgromadzone w 2018 r. w ramach Programu międzynarodowej oceny umiejętności uczniów (PISA) wskazują jednak, że ponad jedna piąta uczniów w UE nie nabyła w stopniu wystarczającym umiejętności czytania ani znajomości matematyki czy nauk ścisłych.

W 2018 r. odsetek osób osiągających słabe wyniki w nauce czytania wynosił 21,7 proc., w matematyce 22,4 proc., a w naukach ścisłych 21,6 proc. W latach 2009–2018 wyniki w zakresie umiejętności czytania i w naukach ścisłych uległy w UE pogorszeniu, a w matematyce pozostały na tym samym poziomie.

Jakie działania podejmuje UE w tej dziedzinie?

Rada Europejska przyjęła zaktualizowane zalecenie Rady w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie. Zalecane przez Radę podejście polega na wspieraniu rozwoju kompetencji kluczowych i umiejętności podstawowych przez:

  • zapewnienie wszystkim kształcenia, szkolenia i możliwości uczenia się przez całe życie charakteryzujących się wysoką jakością
  • wspieranie kadry nauczycielskiej w stosowaniu metod nauczania i uczenia się opartych na kompetencjach
  • promowanie różnorodnych metod uczenia się w różnych kontekstach z perspektywy uczenia się przez całe życie
  • testowanie różnych metod oceny i walidacji kompetencji kluczowych.

Komisja Europejska wspiera opracowanie kompetencji kluczowych. W listopadzie 2019 r. zorganizowała konferencję na temat podejść do uczenia się i środowisk edukacyjnych w kształceniu szkolnym.

Jakie będą kolejne kroki?

W ramach europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia („ET 2020”) państwa członkowskie UE postawiły sobie za cel, aby do 2020 r. osoby osiągające słabe wyniki pod względem umiejętności podstawowych stanowiły mniej niż 15 proc. wszystkich 15-latków.

W ramach wspierania państw członkowskich w podnoszeniu poziomu umiejętności podstawowych i kompetencji kluczowych wszystkich obywateli Komisja ułatwia wzajemne uczenie się i wymianę dobrych praktyk.