Skip to main content

European Education Area

Quality education and training for all

Actieplan voor digitaal onderwijs — actie 6

Ethische richtsnoeren voor leerkrachten over artificiële intelligentie (AI) en datagebruik bij het onderwijzen en leren

Artificiële-intelligentiesystemen (AI) maken tegenwoordig deel uit van ons dagelijks leven. Naarmate deze systemen zich blijven ontwikkelen en het datagebruik toeneemt, is het van groot belang een beter inzicht te krijgen in de gevolgen ervan voor de wereld om ons heen, ook voor onderwijs en opleiding.

AI heeft een groot potentieel om onderwijs en opleiding om te vormen voor leerlingen, docenten en schoolpersoneel. AI kan bijvoorbeeld helpen om het aantal voortijdige schoolverlaters te verminderen, leerproblemen te compenseren en leerkrachten te ondersteunen bij gedifferentieerd of geïndividualiseerd leren via apps voor taalonderwijs, tekst-naar-spraakgeneratoren, AI-mentoren voor lerenden en nog veel meer.

Ondertussen zullen onderzoekers, leerkrachten en leerlingen een steeds betere basiskennis moeten hebben van AI en datagebruik, zodat zij positief, kritisch en ethisch met deze technologie kunnen omgaan en het potentieel ervan ten volle kunnen benutten.

Doelstellingen

Om leerkrachten en pedagogisch medewerkers de mogelijkheden van AI-toepassingen en datagebruik in het onderwijs te helpen begrijpen en hen bewust te maken van de mogelijke risico’s, zal de Europese Commissie ethische richtsnoeren opstellen voor leerkrachten over artificiële intelligentie (AI) en datagebruik bij het onderwijzen en leren.

De Commissie zal ook gerelateerde onderzoeks- en innovatieactiviteiten ondersteunen via het programma Horizon Europa en een opleidingsprogramma voor onderzoekers en studenten ontwikkelen over de ethische aspecten van AI en datagebruik.

Belangrijkste activiteiten

Om deze uitdagingen aan te pakken, publiceerde de Commissie in oktober 2022 ethische richtsnoeren voor leerkrachten over artificiële intelligentie (AI) en datagebruik bij het onderwijzen en leren.

De richtsnoeren bieden praktische ondersteuning en begeleiding, voornamelijk voor leerkrachten in het basis- en middelbaar onderwijs met weinig tot geen ervaring met het gebruik van AI. De richtsnoeren zijn bedoeld om aan de hand van concrete voorbeelden:

  • uit te leggen hoe AI in scholen wordt gebruikt;
  • leerkrachten en leerlingen te helpen bij het onderwijzen en het leren;
  • systemen en administratieve processen in een onderwijscontext te ondersteunen;
  • de ethische overwegingen en de eisen die ten grondslag liggen aan deze ethische richtsnoeren voor te stellen.

De richtsnoeren en de samenvatting zijn opgesteld met de steun van een informele deskundigengroep van de Commissie die expertise uit het onderwijs en de academische wereld samenbrengt. De eTwinning-gemeenschap (studie- en focusgroep) en de werkgroep leren, lesgeven en beoordelen op het gebied van digitaal onderwijs (DELTA) zijn geraadpleegd tijdens de voorbereidingsfase van het verslag en de richtsnoeren, alsook diverse andere directoraten-generaal van de Commissie, waaronder het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek (JRC).

Meer informatie over de richtsnoeren vindt u in de factsheet, de infographic en de korte video hieronder.

Andere activiteiten in het kader van deze actie

Andere activiteiten in het kader van actie 6 zijn onder meer:

  • de ondersteuning van relevante activiteiten in het kader van Horizon Europa, waaronder:
    • een oproep tot het indienen van opleidingsvoorstellen — “HORIZON-WIDERA-2021-ERA-01-91: Ensuring the reliability of and trust in the quality of research ethics expertise in the context of new/emerging technologies” (Waarborging van de betrouwbaarheid van en het vertrouwen in de deskundigheid op het gebied van onderzoeksethiek in de context van nieuwe/opkomende technologieën)”;
    • een oproep voor uitgebreide realiteit in onderwijs en opleiding.

Verwachte resultaten/doelstellingen

  • bevordering van het ethisch gebruik van AI en data binnen onderwijzen en leren;
  • verbetering van de vaardigheden en kennis op het gebied van “ethics by design for AI” bij universiteitsstudenten en onderzoekers, met inbegrip van een streefcijfer van 45% vrouwelijke deelnemers aan opleidingsactiviteiten;
  • bevordering van het gebruik van uitgebreide realiteit in onderwijs en opleiding.

Output

  • ethische richtsnoeren voor leerkrachten over artificiële intelligentie (AI) en datagebruik bij het onderwijzen en leren
  • samenvatting van het verslag van de deskundigengroep om de richtsnoeren voor te bereiden en op te stellen. De samenvatting zal binnenkort beschikbaar zijn in het Frans, Duits en Bulgaars.

Tijdlijn

  • juli 2021-juni 2022 – vergaderingen van de deskundigengroep van de Commissie
  • oktober 2022 – lancering van de ethische richtsnoeren voor leerkrachten over artificiële intelligentie (AI) en datagebruik bij het onderwijzen en leren
  • tegen eind 2021 – lancering van de oproep tot het indienen van voorstellen “HORIZON-WIDERA-2021-ERA-01-91: Ensuring the reliability of and trust in the quality of research ethics expertise in the context of new/emerging technologies” (Waarborging van de betrouwbaarheid van en het vertrouwen in de deskundigheid op het gebied van onderzoeksethiek in de context van nieuwe/opkomende technologieën)”;
  • tegen eind 2021 – lancering van de oproep over uitgebreide realiteit (XR) in onderwijs en opleiding

Financiering

Deze actie wordt gefinancierd door de EU-programma’s Erasmus+ en Horizon Europa.

Contact opnemen

Voor meer informatie over deze actie kunt u contact met ons opnemen via het e-mailadres EAC-DIGITALEDUCATION@ec.europa.eu.

Volg @EUDigitalEdu voor de laatste nieuwtjes en ontwikkelingen over deze actie en het volledige actieplan voor digitaal onderwijs.

 

Lees meer